Als alles binnenkomt: omgaan met hoogsensitiviteit

“Je bent niet te gevoelig. Je voelt gewoon meer. En dat is een kracht, als je weet hoe je ermee omgaat.”

Hoogsensitief… of zoals ik het zelf liever noem: fijnbedraad.
In deze blog neem ik je mee in wat hoogsensitiviteit volgens de literatuur is, hoe het zich kan uiten, hoe ik er als kinesioloog (in opleiding) naar kijk én hoe je er met meer begrip en zachtheid mee om kunt leren gaan.

Een herkenbare situatie?
Stel je voor: je komt thuis na een drukke dag. In je hoofd draait alles nog door — gesprekken, geluiden, indrukken. Je voelt je moe, prikkelbaar, en uit balans. Het lijkt alsof zelfs het kleinste geluidje je over de rand duwt. Fel licht, een piepend apparaat, of de emotie van een ander — het komt allemaal even hard binnen. Herken je dit? Dan is het heel goed mogelijk dat je hoogsensitief bent.

Wat is hoogsensitiviteit eigenlijk?
Hoogsensitiviteit (HSP) is een eigenschap waarbij je zenuwstelsel gevoeliger is voor prikkels — van buiten én van binnen. Je neemt subtiele signalen sneller waar en verwerkt deze diepgaand. Dit uit zich in een sterk inlevingsvermogen, een rijke innerlijke belevingswereld, en een verhoogde gevoeligheid voor geluiden, licht, geuren en de emoties van anderen. Psychologe Elaine Aron introduceerde dit begrip in de jaren ’90 op basis van wetenschappelijk onderzoek. Ongeveer 15 tot 20% van de mensen zou hoogsensitief zijn.
Het is geen aandoening of stoornis, maar een eigenschap die invloed heeft op hoe je de wereld beleeft en verwerkt.

De kracht én kwetsbaarheid van HSP
Hoogsensitiviteit heeft twee kanten. Aan de ene kant is er het vermogen om diep te voelen, scherp waar te nemen, creatieve verbindingen te leggen en sterk aan te voelen wat anderen nodig hebben. HSP’s zijn vaak zorgzaam, gewetensvol en intuïtief sterk.

Maar er zijn ook uitdagingen:

Je raakt sneller overprikkeld bij drukte, geluid of chaos
Je hebt meer hersteltijd nodig
Je ervaart emoties intenser (van jezelf én van anderen)
Je hebt soms moeite om je grenzen te bewaken

Veel HSP’s zijn zich niet bewust van hun eigenschap. Ze voelen zich ‘anders’, worden sneller moe of krijgen het label “te gevoelig”. Pas als ze ontdekken wat HSP inhoudt, vallen de puzzelstukjes op hun plek.

Wat kan er onder hoogsensitiviteit liggen?
Tijdens mijn opleiding tot kinesioloog ben ik met andere ogen gaan kijken naar deze gevoeligheid. Hoogsensitiviteit wordt vaak gezien als een aangeboren eigenschap, maar in de praktijk zie ik dat ook andere factoren een rol kunnen spelen — factoren die het zenuwstelsel extra gevoelig maken of houden.
Zo kan langdurige alertheid ontstaan door vroegere onveiligheid of emotionele belasting. Je zenuwstelsel leert dan om voortdurend ‘aan’ te staan — een patroon dat zich later kan uiten in overprikkeling of vermoeidheid.
Ook lichamelijke factoren kunnen meespelen. Denk aan een disbalans in de nervus vagus* (de hersenzenuw die je helpt schakelen tussen stress en ontspanning), niet-geïntegreerde reflexen uit de kindertijd, of onverwerkte emoties die onbewust blijven doorwerken. Daarnaast kunnen verstoringen in de communicatie tussen je darmen en hersenen invloed hebben op hoe je stress en prikkels verwerkt.
Deze oorzaken spelen niet bij iedereen en niet altijd een rol, maar in de praktijk blijken ze vaak bij te dragen aan de intensiteit waarmee prikkels worden ervaren — en aan het gevoel voortdurend ‘aan’ te staan.
* In mijn volgende blog ga ik dieper in op de rol van de nervus vagus.

5 praktische algemene tips om beter met hoogsensitiviteit om te gaan

Herken je signalen van overprikkeling
Let op vroege signalen zoals vermoeidheid, hoofdpijn, prikkelbaarheid of een ‘vol’ hoofd. Hoe eerder je het opmerkt, hoe beter je kunt bijsturen.
Check: is dit van mij of van de ander?
HSP’s nemen makkelijk gevoelens van anderen over. Vraag jezelf regelmatig af: “Is dit van mij?” Zo niet, adem dan diep in en stel je voor dat je het vriendelijk terugstuurt.
Visualiseer een beschermende bubbel
Stel je een zachte, transparante bubbel voor die om jou heen zit. Alles mag er zijn, maar niet alles hoeft binnen te komen. Vooral in drukke ruimtes werkt dit als een natuurlijk filter.
Neem micro-pauzes door de dag heen
Wacht niet tot je uitgeput bent. Sluit af en toe je ogen, adem diep in, en laat je schouders zakken. Al zijn het maar twee minuten — je zenuwstelsel zal je dankbaar zijn.
Wees mild voor jezelf
Je hoeft niet alles te kunnen of vol te houden. Jouw gevoeligheid vraagt om een andere benadering. Niet omdat je zwakker bent, maar omdat je dieper voelt.
Wees niet te streng voor jezelf als het even niet gaat. Een beetje begrip voor jezelf kan al een groot verschil maken.

Tot slot
Wat als je jouw fijnere bedrading niet langer ziet als een last, maar als een unieke kracht die aandacht en zorg vraagt? Door bewust met je gevoeligheid om te gaan, kun je jezelf beschermen, energie besparen en jouw mooie kwaliteiten optimaal inzetten.
Hoe mooi is dat.

Ben jij fijnbedraad en merk je dat het je soms in de weg zit? Misschien is kinesiologie dan iets voor jou!
Neem gerust contact op voor een vrijblijvend kennismakingsgesprek of een afspraak. Ik help je graag verder.